Koroner Arter Hastalığı ve Cerrahisi Nedir? Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

KORONER ARTER HASTALIĞI VE CERRAHİSİ

Koroner arter hastalığı (KAH), kalbe kan sağlayan koroner arterleri etkileyen bir durumdur. Bu hastalık, koroner arterlerde plak birikimi (ateroskleroz) sonucu kan akışının azalmasına ya da tamamen tıkanmasına yol açar. Aşağıda koroner arter hastalığının temel özellikleri bulunmaktadır:

Nedenleri:

Ateroskleroz: Damar duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddelerin birikimi.

Risk Faktörleri:

Yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, sigara içimi, diyabet, obezite, aile öyküsü (genetik)

 

Belirtileri

Göğüste ağrı veya rahatsızlık (anjina), nefes darlığı, yorgunluk, kalp ritminde bozukluk, dolaşım sorunları vardır.

Komplikasyonlar

Kalp krizine bağlı ölüm riski, kalp yetmezliği, kalbin yırtılması, kalp kapağı (mitral kapak) yetmezliği, anjina pektoris’in devam etmesi.

Tanı ve Tedavi

Tanı: EKG, efor testleri, tomografi anjiografi, koroner konvansiyonel anjiyografi gibi yöntemlerle yapılır.

Nasıl Tedavi Edilir?

Koroner arter hastalığı (KAH) tedavisi, hastalığın şiddetine, belirtilere ve bireyin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, tedavi yöntemleri şunları içerir:

Yaşam Tarzı Değişiklikleri,

Sağlıklı beslenme: Doymuş yağ, trans yağ ve tuz alımını azaltmak; sebze, meyve, tam tahıllar ve yağsız proteinler tüketmek.

Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite.

Sigara içmenin bırakılması: Sigara, kalp sağlığını ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir.

Stres yönetimi: Meditasyon, yoga gibi tekniklerle stresin azaltılması.

İlaç Tedavisi:

Statinler: Kolesterolü düşürmek için kullanılır.

Beta blokerler: Kalp atış hızını ve kan basıncını azaltabilir.

Antiplatelet ilaçlar: Kan pıhtılaşmasını önlemek için aspirin gibi ilaçlar.

ACE inhibitörleri: Kan basıncını düzenlemeye yardımcı olabilir.

Cerrahi Müdahale:

Koroner anjiyoplasti: Daralmış arterleri açmak için balon veya stent kullanımı.

Koroner bypass ameliyatı: Daralmış damarların bypass edilmesi için başka bir damar grefti (göğüs atardamarı-LİMA, radial arter (kol atardamarı), bacak damarı-safen ven) kullanılması.

Günümüzde minimal invaziv koroner bypass yöntemleri gelişmektedir.

Minimal invaziv koroner bypass, koroner arter hastalığı olan hastalar için yapılan, daha az cerrahi travma ve daha hızlı iyileşme süresi sağlayan bir cerrahi tekniktir. Bu yöntemde sol meme altı veya üstünden 7-8 cm lik bir kesi ile göğüs kemiği kesilmeden bypass bazı hastalarda başarılı olarak yapılmaktadır. Bu yöntemin temel özellikleri şunlardır:

Küçük Kesiler: Minimal invaziv teknik, genellikle daha küçük kesilerle gerçekleştirilir. Bu durum, hastanın daha az kan kaybetmesini ve daha az ağrı hissetmesini sağlar.

Hızlı İyileşme: Küçük kesiler nedeniyle hastalar genellikle daha hızlı iyileşir ve hastanede kalış süreleri kısa olur.

Daha Az Komplikasyon Riski: Minimal invaziv teknik, geleneksel cerrahiye göre bazı komplikasyon risklerini azaltabilir.

Endoskopik Yöntemler: Bu operasyonda, bazı durumlarda (bypass için kullanılacak damarların çıkarılması) endoskopik teknikler kullanılabilir, bu da hastaların ameliyat sonrası konforunu arttırır.

Günümüzde tek ve iki damar bypass hastalarının kapalı yöntemle çalışan kalpte bypass larının uzun dönem sonuçları (10-15 yıl) mevcuttur, ancak çok damar bypass ların uzun dönem sonuçları (henüz dünyada ve ülkemizde 3-4 yıldır yapıldığı için) belli olmadığı için minimal invaziv bypass çok damar hastalarının cerrahi için seçiminde oldukça dikkatli davranmak gereklidir. Çok damar bypasslarında hastalar bir-iki damar bypass hastaları gibi çalışan kalpte değil, kalp durdurularak yapıldığı için komplikasyonlar (nörolojik-beyin ve sinir sitemi, böbrek, karaciğer ve akciğer sorunlarına)  iyi seçilmemiş hastalarda fazla rastalanabilir. Bu nedenle bazı hastalarda bu kapalı çok damar bypass yöntemi daha fazla komplikasyona neden olabilir. Bu nedenle iyi seçilmemiş uygun olmayan hastalarda erken ve geç dönem sonuçlar açık cerrahiden daha kötü olabilir.