Venöz Tromboz ve Emboli Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

1. VENÖZ TROMBOZ ve EMBOLİ

Derin ven trombozu (Toplardamar tıkanıklığı) önlenebilen ve öldürebilen bir hastalıktır. Venöz tromboemboli (Bacak Toplardamar tıkanıklığı) ‘nin Dünya’da yıllık ortalama görülme sıklığı 100000 kişide 104 ile 183 arasında dağılım göstermektedir.

Avrupa da yapılan çalışmalarda akciğer embolisinin, meme ve akciğer kanserine bağlı yıllık toplam ölüm sayısından daha fazla ölüme neden olduğu tespit edilmiştir. Akciğer embolisi, kalp krizi ve inmeden sonra en yaygın görülen üçüncü kardiyovasküler hastalıktır.

Venöz tromboz ve emboli oluşumunda, venöz staz (kanın göllenmesi), hiperkoagülabilite (kanın pıhtılaşma artışı), damar duvarında hasar oluşumu en önemli faktörlerdir.

Venöz tromboz oluşum görseli

Derin ven trombozu oluşumunda majör risk faktörleri; yaş, kanser varlığı, hareketsizlik (immobilite), büyük cerrahi operasyonlar, travma ve damar içi girişimler, sigara içmek, kanın pıhtılaşmasını kolaylaştıran ailesel kan hastalıkları, doğum kontrol hapları veya diğer hormon içeren ilaçlar, uzun uçak ve otobüs seyahatleri, varisli damarların varlığı, ağır obezite, ekstremite (Kol ve bacak) kırıkları sonrası durumlardır.

2. Belirtiler

Bacak renginde değişiklik (morarma), bacakta ağrı, gerginlik ve sertlik, ısı artışı, ödem (şişlik) görülen en önemli muayene bulgularıdır.

Yüzeyel tromboflebit olan bir hasta

Klinik muayenede %50-60 oranında bu hastalıktan şüphelenilerek yapılacak yardımcı tanı yöntemleri (dopler USG ve gerekirse venografi) ile tanı konulur. Akciğer embolisi şüphesinde Bilgisayarlı akciğer Tomografisi (CT anjiografi) yapılır.

3. Tedavi

Kan sulandırıcı ilaçlar damardan veya derialtına hemen başlanır, varis çorabı veya elastik bandaj kullanımı çok önemlidir. Bazı durumlarda pıhtının temizlenmesi için cerrahi tedavi (trombektomi) yapılabilir.

Son yıllarda İlaç salgılayan ve mekanik hareketler ile pıhtının erimesini sağlayan aletlerde (Farmako-mekanik tedavi) özellikle kasık üstü damar tıkanıklıklarında kullanılmaktadır.

Kan sulandırıcı verilemeyen bazı hastalara ana toplardamar (vena cava) içine filtre yerleştirilebilir.

Erken tanı, derin ven trombozlu hastalarda tedaviden sağlanacak faydayı arttırmaktadır.

İyi tedavi edilmemiş hastalarda posttromboflebitik sendrom dediğimiz bacaklarda kalıcı şişlik ve ayak bileklerinde iyileşmeyen yaralar çıkmaktadır.

Venöz Ülserin iyileşmiş hali