AORT ANEVRİZMASI
Aort anevrizmaları en sık karın içi aort damarında rastlanılan bir atardamar genişlemesidir. Bu hastalıkta ana atardamar (aort) normal çapının 1.5 katına kadar genişlemektedir. Bu hastalıkta çoğunlukla ailesel yatkınlık vardır.
Anevrizma oluşumunda, sigara, hipertansiyon, bazı doku hastalıkları varlığı (Marfan Sendromu, Ehler-Danlos vs.) ve infeksiyon hastalıkları sebepler arasında gösterilmektedir. Genellikle 5.5 cm kritik çap olmakla birlikte hastaların vücut kitle indexi de operasyon kararını vermede göz önünde tutulmalıdır. Bu çap gerçek aort anevrizmalarında önemlidir. Yalancı anevrizma olan diğer tipte, aort damarında sınırlanmış bir yırtılma söz konusudur ve çoğu zaman acil operasyon gerekir.
Hem çıkan hemde inen aort Anevrizması olan bir hastanın preoperatif CT görüntüsü.
Aynı hastanın çıkan aort değişimi ve inen Aorta'ya kapalı ameliyat sonrası görüntüsü.
Anevrizmalar, bulundukları aort bölgesine göre de isimlendirilir; Karın içi (abdominal), Göğüs içinde Çıkan aort, İnen aort ve arkus aort bölgelerinin anevrizmaları da mevcuttur.
En iyi tanı koyma yöntemi, klinik muayenede bu problemden şüphelenerek veya elle muayenede karın içinde kitle tespit edilerek olmaktadır. Aort anevrizmalarında hastalar damarın yırtılması (aort rüptürü) ile gelebileceği gibi, karın ağrısı, sırtta ağrı, nadiren ayak parmak tırnaklarında morluklar gibi daha farklı durumlarda da bize gelebilirler.
Tanıyı kesinleştirmek için Ultrason, Bilgisayarlı Tomografi ve bazen de anjiografi yapılabilir.
Aort anevrizma tedavisine, anevrizmanın çapına ve yerleşimine göre karar verilir. Genellikle 5.5 cm’nin altındaki anevrizma genişlemelerinde hasta genellikle takibe alınır ve tansiyon kontrolü ve anevrizmanın oluşturduğu yandaş problemlere yönelik ilaç tedavileri başlanır. Hastaların damar yırtılması yaşamasındaki en önemli faktör tansiyon yüksekliğidir. Bunun hastaya iyi şekilde anlatılması ve tansiyon ilaçlarını düzenli kullanmasının sağlanması önemlidir.
Daha geniş anevrizmalarda ise açık ve kapalı ameliyat teknikleri kullanılarak anevrizma onarımı yapılabilir.
12 cm'lik dev çıkan Aort Anevizması
Günümüzde özellikle karın içi aort anevrizmalarının çoğunluğunda kapalı (endovasküler-kasıktan girilerek stent takılması) yöntemler kullanılmaktadır. Ancak özellikle çıkan aort ve arkus aort anevrizmaları günümüzde halen açık kalp ameliyatları ile tedavi edilmektedir. Bazı özel hasta gruplarında kapalı kalp operasyonları (sağ göğüs duvarından girilerek) ile de bu bölgelere operasyon yapılmaktadır. Bu kapalı kalp operasyonuna uygunluk ameliyat öncesi yapılacak bazı tomografi görüntülemeleri ile karar verilmektedir.
Günümüzde cerrahi sonuçlar acil dışındaki vakalarda oldukça iyidir. Acil olmayan operasyonda komplikasyon ve ölüm riski günümüzde hastadan hastaya değişmekle birlikte yaklaşık %1-8 arasıdır. Ancak hiç unutulmamalıdır ki acil operasyon gerekli olan aort yırtılması (Aort disseksiyonları) nda bu oran maalesef günümüzde bile %50 lere ulaşmaktadır.